سوره بقره

سوره بقره ( 27 )

الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ ‎



پخش قاری سوره شماره آیه
محمد صدیق منشاوی سوره بقره 27
عبدالباسط محمد عبدالصمد سوره بقره 27
محمود خلیل الحصری سوره بقره 27
پخش قاری شماره صفحه ردیف
مصطفی اسماعیل 5 1
محمد صدیق منشاوی 5 2
- - - - 3

معنای آیه

فاسقان کسانی هستند که پیمان خدا را، پس از محکم ساختن آن، میشکنند؛ و پیوندهایی را که خدا دستور داده برقرار سازند، قطع نموده، و در روی زمین فساد میکنند؛ اینها زیانکارانند


تفسیر

پس از آن که فرمود: «خدا جز فاسقان را گمراه نمی کند» در اين آيه می فرمايد: «فاسقان کسانی اند، که پيمان خدا را پس از آن که محکم بستند، مي شکنند، آنچه را خدا بدان فرمان داده می گسلند و در زمين فساد می کنند. آن ها همان زيانکارانند.»

چه زياني از اين بالاتر که انسان تمام سرمايه هاي مادّي و معنوي خود را که مي تواند با آن ها در دنيا و آخرت به سعادت کامل برسد، در طريق بدبختي و سيه روزي خود به کار گيرد.

بعد از سخن از اضلال کيفری فاسقان، در اين آيه به برخی از صفات فاسقان و در رأس آنها «نقض عهد الاهی» می پردازد، که جامع صفات رذيله آنان است و خدا از طريق عقل و فطرت از انسان بر آن پيمان گرفته است.

بغضی از پيوندهايي که خدا مردم را بدان ها امر کرده، عبارتند از: خداوند از انبيا پيمان گرفته تا آيات الاهى را به مردم بگويند. «وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثاقَهُمْ» (احزاب، 7) و از اهل كتاب تعهّد گرفته تا كتمان حقايق نكنند و به‏ بشارت‏هاى تورات و انجيل كه در باره پيامبر اكرم (ص) آمده است عمل كنند: وَ إِذْ أَخَذَ اللهُ مِيثاقَ الَّذِينَ اُوتُوا الْكِتابَ» (آل‏عمران، 186) و از عامّه مردم نيز عهد گرفته، به فرمان الاهى عمل كرده و راه شيطان را رها كنند: «اَلَم اَعهَد اِلَیکُم یا بَنی آدَمَ اَن لاتَعبُدِ الشَّیطانَ اِنَّهُ لَکُم عَدُوٌّ مُبینٌ؛ وَ اَنِ اعبُدونی، هذا صراطٌ مستقیمٌ.» (یس، 60)

عهد خدا و پیمان الاهی یعنی خداوند روح و باطن انسان را طوری سرشته، که پروردگارش را بشناسد، از شيطان و هواى نفس تبعيت نکند و به دعوت رهبران الاهى برای هدایت به صراط مستقیم پاسخ مثبت دهد.

اميرمؤمنان (ع) در خطبه اوّل نهج البلاغه می فرماید: «فَبَعَثَ فيهِم رُسُلَهُ وَ واتَرَ اِلَيهِم اَنبِياءَهُ، لِيَستادوهُم ميثاقَ فِطرَتِهِ: خداوند پيامبرانش را يكى پس از ديگرى به سوى مردم فرستاد، تا از آنها بخواهند كه به پيمان فطرى خويش عمل كنند.

به تعبيری روشن تر پیمان فطری و عهد الاهی یعنی خداوند هر موهبتى به انسان ارزانى داشته، عملاً پيمانى با زبان آفرينش از او ‏گرفته است، به او چشم داده يعنى با اين چشم حقايق را ببين، گوش داده يعنى صداى حق را بشنو ... و فاسقان که از هدایت فطری بهره نمی گيرند يا از نيروهاى خدا داد در مسير خطا استفاده می كند، پيمان خدا را شكسته اند.

رسول خدا (ص) فرمود: پيوند با خويشان شهرها را آباد می سازد و بر عمرها می افزايد؛ هرچند انجام دهندگان آن از نيکان نباشند. (سفينه 1/514)

از پيامبر اكرم (ص) پرسيدند:‌ مبغوض ترين عمل در پيشگاه خدا كدام است؟‌ فرمود: شرك به خدا. پرسيدند: بعد از آن؟‌ فرمود: قطع رحم. (سفينة البحار، مادّه رحم)

امام سجّاد (ع) به فرزندش فرمود:‌ «اِيّاكَ وَ مُصاحِبَةَ القاطِعِ لِرَحِمِهِ؛ فَاِنِّى وَجَدتُهُ مَلعوناً فى كِتابِ الله‏: از معاشرت با كسي كه قطع رحم كرده بپرهيز، كه قرآن كريم او را ملعون شمرده است. (سفينة، مادّه رحم)

امام صادق (ع) ‏فرموده: پيوند خويشاوندى را حتّىٰ با جرعه ‏اى آب محكم كن و بهترين راه براى خدمت به آنان اين است كه از تو آزارى نبينند. (سفينة البحار، مادّه رحم)

قرآن کریم فرموده: «فَهَل عَسَيتُم اِن تَوَلَّيتُم أَن تُفسِدوا في الاَرضِ وَ تُقَطِّعوا اَرحَامَكُم: آيا احتمال نمي دهيد اگر رو گردانيد، در زمين تباهي كنيد و قطع رحم نماييد؟ (محمّد(ص)، 22)

در حديث آمده: صله رحم اميرمؤمنان و ائمّه معصومين (ع) مي باشند‌ و در حديث است: برترين رحم، رحم محمّد (ص) است. (تفسير لاهيجي)

سوّمين نشانه ی فاسقان فساد در زمين است؛ زيرا هدفشان تنها عيش و نوش و لذّت است و براي رسيدن به اين امور هم از انجام هيچ عملي خودداري نمي کنند

تفسیر گوهر - تالیف دکتر رحمت الله قاضیان



شبهات